الیاف شیمیایی:
الیافی هستند که به صورت لیف در طبیعت وجود ندارند بلکه ماده اولیهی آنها در طبیعت یافت میشود. این ماده اولیه به روشهای صنعتی، به لیف قابل مصرف تبدیل میشود. الیاف شیمیایی بر حسب مادهی تشکیلدهندهشان به دو گروه فرعی متمایز از یکدیگر یعنی الیاف بازیافته و الیاف مصنوعی تقسیم میشوند.
الیاف باز یافته:
الیافی هستند که ماده اولیهی آنها در طبیعت وجود دارد، مانند مواد سلولزی، مواد پروتئینی و مواد معدنی، مواد اولیهی طبیعی را بر اثر فعل و انفعالات شیمیایی یا مراحل تکمیلی دیگر، به الیاف مورد نظر تبدیل میکند. ترکیبات شیمیایی این الیاف مشابه ترکیب مواد اولیه است، مانند ویسکوزریون که ماده اولیهی آن سلولز است و در بیشتر گیاهان یافت میشود؛ یا کازئین که ماده اولیهی آن پروتئین است و … .
الیاف مصنوعی
الیاف گیاهی (سلولزی)
الیاف گیاهی (سلولزی)
سلولز ماده اولیهی الیاف گیاهی است. این دسته از الیاف به صورت لیف و کرک در قسمتهای مختلف گیاه یافت میشوند. الیاف گیاهی را بر حسب اینکه از کدام قسمت گیاه و به چه صورت به دست میآیند، به دو گروه تقسیم میکنند:
۱. الیاف جدا: الیافی هستند که به صورت کرک روی دانه یا میوهی گیاه میرویند، مانند پنبه و نارگیل که پنبه الیاف دانهای و نارگیل الیاف میوهای است.
٢. الیاف دستهای: الیافی هستند که به صورت دستهای در ساقه یا برگ برخی از گیاهان یافت میشوند.
کتان، چتایی، رامی، همپ و کنف الیاف دستهای هستند که از ساقهی برخی گیاهان به دست میآیند. سیسال، الیاف دستهای است که از برگ گیاه مخصوصی تهیه میشود.
الیاف پنبه: یکی از مهمترین الیاف گیاهی، پنبه است. در حال حاضر مهمترین بخشی از صنایع نساجی، به بافت پارچههای پنبهای اختصاص دارد. مصرف پنبه به عنوان الیاف در نساجی، به صدها سال قبل از میلاد مسیح باز میگردد.
به طور دقیق مشخص نیست که برای اولین بار کدام کشور طرز تهیهی نخ از الیاف پنبه را ابداع کرد، ولی آن چه مسلم است، هندوستان در صنعت ریسندگی و بافندگی پیشرو بوده و تقریباً ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد در این کشور پارچههای خوب و ظریف به کیفیت خوب، تهیه میشده است.
از مدارک موجود به دست آمده چنین بر میآید که استفاده از پنبه در مصر از ۱۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح رایج بوده است. با لغو قانون منع فروش منسوجات پنبهای در سال ۱۷۳۶ م در انگلستان، صنعت نساجی در این کشور به صورت یک صنعت ملی در آمد و شهر منچستر در قرن هیجدهم میلادی به مرکز پنبه دنیا تبدیل شد. کشت پنبه که در ویرجینیای آمریکا به علت مشکلات جدا کردن الیاف پنبه از دانه متروک مانده بود، از سال ۱۷۹۳ م به دنبال اختراع ماشین جین، از سر گرفته شد و آمریکا از سال ۱۸۱۱ م به یکی از کشورهای صادرکنندهی پنبه به انگلستان تبدیل شد.