اصطلاح “منسوجات هوشمند” به حوزه وسیعی از مطالعات و محصولات اشاره دارد که کارکرد و کاربرد این نوع پارچه ها و لباس ها را توسعه می دهد. نساجی هوشمند با عنوان محصولات نساجی مثل الیاف، رشته ها و نخ تعریف می شود که به حالت پارچه ها و لباس های بافته، کشباف یا سوراخ دار هستند و می تواند با محیط یا فرد پوشنده آن ارتباط برقرار کند. ترکیبی از منسوجات با الکترونیک که به عنوان منسوجات الکترونیکی شناخته می شود می تواند برای توسعه مواد هوشمند نیز قابل اجرا باشد.
پارچه های هوشمند و تعاملی
پارچه هوشمند موادی هستند که به محیط زیست واکنش نشان می دهند. این پارچه ها می توانند اجزای دیجیتال و الکترونیک را در خود فعال کنند. پایلس- فریدمن از موسسه پرت می گوید “آنچه که پارچه های هوشمند را به یک انقلاب تبدیل کرده توانایی انجام بسیاری از کارهایی است که پارچه های سنتی قادر به انجام آن ها نمی باشند، از جمله ارتباط، تبدیل، هدایت انرژی و حتی رشد”. منسوجات هوشمند می تواند به شرایط محیطی و یا محرک های مکانیکی، حرارتی، شیمیایی، الکتریکی و یا سایر منابع حساس بوده و واکنش نشان دهد. منسوجات هوشمند باید شامل سه جز یعنی حسگرها، عملگرها و واحدهای کنترل باشد. نساجی هوشمند چالش های مختلفی را در زمینه های گوناگون از جمله پزشکی، ورزشی، نظامی و هوافضا ایجاد کرده است.
انواع منسوجات هوشمند
۱- مواد هوشمند منفعل: این ها موادی هستند که فقط شرایط محیطی و یا محرک ها را درک می‌کنند.
این ها فقط حسگر هایی مثل تغییر رنگ، شکل، مقاومت حرارتی و الکتریکی هستند.
یک پیراهن با مقاومت گرمایی برای ثبت دمای بدن در طول زمان.
۲- مواد هوشمند فعال: این ها موادی هستند که می توانند به شرایط خارجی یا محرک واکنش نشان دهند.
اگر محرک ها در بخش منسوجات هوشمند منفعل ادغام شوند، به یک پارچه فعال هوشمند تبدیل می شوند چون ممکن است به یک محرک خاص پاسخ دهد.
این پیراهن، دمای اطراف را حس می کند. پیراهن به هنگام دریافت دمای بالا واکنش نشان داده و آستین ها را به سمت بالا می کشاند.
۳- مواد هوشمند: این مواد قادر به اجرای سه عملکرد هستند؛ در ابتدا دارای حسگر هایی هستند که می توانند سیگنال ها را دریافت کنند، ثانیا، آن ها قادر به واکنش دادن بر اساس سیگنال های دریافت شده هستند؛ ثالثا، آن ها می توانند شکل، اندازه، رنگ یا عمل را مطابق با تابع داده شده تغییر دهند.
۴- مواد با سطح بالاتری از هوش: هوش مصنوعی را به کامپیوتر ها منتقل می کنند.
این نوع مواد به طور کامل در تحقیقات فعلی انسان ها دست نیافتنی است. این امر ممکن است با تحقیق و توسعه در زمینه نساجی و الکترونیک به دست آید. با استفاده از پارچه های هوشمند و یا مواد هوشمند با پیشرفت در خطوط مشترک با کامپیوتر این امر به حقیقت می پیوندد.
